หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
309
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 309 โอฆะ (กิเลสดุจห้วงน้ำ) ๔ คือ กาโมฆะ โอฆะคือกาม ๑ ภโวฆะ โอฆะคือภพ ๑ ทิฏโฐฆะ โอฆะคือทิฏฐิ ๑ อวิชโชฆะ โอฆะคืออวิชชา ๑ ฯ โยคะ (กิเลสเคร
ข้อความให้ความรู้เกี่ยวกับกิเลสต่าง ๆ ที่มีผลต่อจิตใจ เช่น โอฆะที่แบ่งออกเป็น 4 ประเภท, โยคะ 4 ประเภท, คันถะ 4 ประเภท และอุปาทาน 4 ประเภท รวมถึงนิวรณ์ 5 ประเภทที่ขัดขวางการรบกวนจิตใจ ทำให้เกิดความไม่ส
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา สรุปมูลแห่งธรรม
313
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา สรุปมูลแห่งธรรม
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 313 ธรรม เหตุท่านกล่าวไว้ 5 อย่าง องค์ฌาน กล่าวไว้ ๕ อย่าง องค์มรรคกล่าวไว้ ๕ อย่าง อินทรียธรรมกล่าวไว้ ๑๖ และพลธรรมกล่าว ไว้ ๕ อย่าง อ
…รรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งได้กล่าวถึงองค์ฌาน ๕ อย่าง องค์มรรค ๕ อย่าง อินทรียธรรม ๑๖ ประการ และพลธรรม ๕ อย่าง รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับสติปัฏฐาน ๔ ประการ อาหารทางธรรม ๔ อย่าง สัมมัปปธาน ๔ และการบรรยายถึง…
โพชฌงค์และองค์มรรคในอภิธัมมัตถ
314
โพชฌงค์และองค์มรรคในอภิธัมมัตถ
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 314 โพชฌงค์ ๗ คือ สติสัมโพชฌงค์ ๑ ธัมมวิจยสัมโพชฌงค์ ๑ วิริยสัมโพชฌงค์ ๑ ปีติสัมโพชฌงค์ ๑ ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์ ๑ สมาธิสัมโพชฌงค์ ๑ อุเปกข
ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงโพชฌงค์ ๗ ซึ่งรวมถึง สติสัมโพชฌงค์ ธัมมวิจยสัมโพชฌงค์ และอื่น ๆ รวมไปถึงองค์มรรค ๘ ที่ประกอบด้วยสัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจา และอื่น ๆ โดยเน้นที่ สัมมาสติ ซึ่งเรียกว่า สติ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
315
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 315 ๓๓ อย่าง ๆ ในโลกุตตรจิตทั้ง ๘ ธรรม ๓๓ มีทั้งหมดก็มี ไม่มีสังกัปปะและปีติก็มี แม้ใน โลกิยจิตก็มีได้ ในเวลาวิสุทธิทั้ง ๖ เป็นไป ตามสม
บทความนี้นำเสนอความเข้าใจในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นไปที่ธรรม ๓๓ ในโลกุตตรจิต รวมถึงขันธ์ ๕ อุปาทานขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ และธาตุ ๑๘ ซึ่งสำคัญต่อการศึกษาและเข้าใจอริยสัจ ๔ในพุทธศ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 335
335
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 335
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 335 เพราะมีกิจ ๒ อย่าง ด้วยอำนาจแห่งสัมธินทรีย์ และสัทธาพละ ฯ เป็นวิภาคอันประเสริฐ คือยอดเยี่ยม แห่งธรรม ๓๓ อันสูงสุด คือ วิเศษสุด เพรา
บทความนี้มีการวิเคราะห์ธรรม 33 อันสูงสุดที่เกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยแสดงถึงรายละเอียดของกิจ 2 อย่าง คือ สัมธินทรีย์และสัทธาพละ การผสมผสานระหว่างโลกุตตรจิตและโลกิยจิต แล
การศึกษาอริยสัจและความทุกข์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
341
การศึกษาอริยสัจและความทุกข์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 341 ฉะนั้น ท่านโบราณจารย์จึงได้กล่าวไว้ว่า ธรรม ๔ ประการมีทุกข์เป็นต้น ให้สำเร็จ พระอริยบุคคล ๔ จำพวก ผู้กำลังตัด มลทิน และพระอริยบุคคล
เนื้อหานี้กล่าวถึงConcept ของอริยสัจในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเฉพาะการอธิบายเกี่ยวกับความทุกข์ซึ่งเป็นของจริงแท้และเป็นเครื่องหมายสำคัญของการตรัสรู้ของพระอริยบุคคล ทั้งยังชี้ให้เห็นถึงสัจจะที่ ๑ และ ๒
การวิเคราะห์ทุกข์และความดับทุกข์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
342
การวิเคราะห์ทุกข์และความดับทุกข์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 342 เมื่อมีการตั้งลงแห่งปัจจัยมีกรรมเป็นต้น เพราะกระทำวิเคราะห์ว่า ทุกข์ ย่อมเกิด จากตัณหานี้ ฯ เหตุเกิดแห่งทุกข์ ชื่อว่าทุกขสมุทัย ฯ ท
บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์ทุกข์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยชี้ให้เห็นว่าทุกข์เกิดจากตัณหาและสาเหตุแห่งทุกข์นั้นมีชื่อเรียกว่า 'ทุกขสมุทัย' พร้อมแสดงให้เห็นถึงความดับแห่งทุกข์ในธรรมชาติที่เรียกว่า 'ทุก
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
350
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 350 ร่วมกัน เป็นปัจจัยแก่กันและกัน ด้วยสามารถแห่งสัมปยุตตปัจจัย ๑ ฯ นามย่อมเป็นปัจจัยแก่นามรูป ๕ อย่าง คือ เหตุ องค์ฌาน และองค์ มรรคเป็
ข้อความนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างนามและรูป รวมถึงปัจจัยต่างๆที่มีอิทธิพลต่อการเกิดของนามและรูปในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา เนื้อหานี้อภิปรายถึงความสำคัญของเจตนาและวิบากขันธ์ โดยช
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
379
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 379 เจตนาที่เกิดด้วยกัน โดยที่สุกแม้กับจักขุวิญญาณเป็นต้น ๆ คำว่า สหชาตานํ นามรูปาน คือ เจตนาแม้ทั้งหมดย้อมเป็นปัจจัยแก่นาม เจตนาที่สหร
บทความนี้กล่าวถึงเจตนาที่เกิดพร้อมกัน รวมถึงอิทธิพลของเจตนาต่อรูปกายและกรรม รวมทั้งการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างนามรูปและเจตนาในกระบวนการเกิดและการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติ โดยสรุปเจตนาจะถูกมองว่าเป็นป
การศึกษาอภิธรรมในสันดาน
381
การศึกษาอภิธรรมในสันดาน
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 381 ฉะนั้น อกุศลธรรมมีราคะเป็นต้น และกุศลธรรมมีศรัทธาเป็นต้น อันสำเร็จในสันดานของตน หรือฤดูและโภชนะเป็นต้น อันบุคลพึง เสพ ชื่อปกตูปนิสั
บทความนี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างกุศลธรรมและอกุศลธรรมในบริบทของอภิธรรม โดยให้ความสำคัญกับธรรมชาติของปัจจัยที่ส่งผลต่อจิตใจและการกระทำ กุศลและอกุศลธรรมมีบทบาทสำคัญในลักษณะการพัฒนาที่เป็นไปตามสันดานของบ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 386
386
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 386
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 386 กับรูปไม่มี, รูปที่เป็นเพียงอารมณ์แห่งนามซึ่งบังเกิดเพราะอาศัยวัตถุ นั่นแล ชื่อว่าอาลัมพนะ เพราะฉะนั้น นามเหล่านั้น ก็ไม่มีการ รังเ
ในหน้านี้มีการวิเคราะห์อัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัย โดยอธิบายความหมายและบทบาทของนามรูปและอารมณ์ที่เกิดจากวัตถุ ในการสัมประโยค ธรรมต่างๆ ที่ไม่มีการรังเกียจ หากมีอัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัยระบุเอาไว้ ถึงแม้
โอวาทจากสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
5
โอวาทจากสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
…ุ วรรณ สุข ยศ สวรรค์ สัตว์ปรารถนารักใคร่เป็นที่เจริญจิต สัตว์ได้ด้วยยากในโลก เราถตาคตไม่กล่าวความได้ธรรม ๕ ประการนี้ เพราะเหตุปรารถนาและอ้อนวอน ถ้าหากสัตว์ ทั้งหลายจะพึงได้ประสบธรรม ๕ ประการนี้ เพราะปรารถนา…
บทความนี้กล่าวถึงโอวาทที่สำคัญซึ่งสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสได้ตรัสไว้แก่อนาถบิณฑิกคฤหบดี โดยเน้นถึงธรรม 5 ประการที่มนุษย์ปรารถนา ได้แก่ อายุ วรรณ สุข ยศ และสวรรค์ ซึ่งกล่าวถึงว่าความปราร
บทความเกี่ยวกับอานิสงส์ของการทานในพระพุทธศาสนา
12
บทความเกี่ยวกับอานิสงส์ของการทานในพระพุทธศาสนา
១២ (สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) จาตุทิศสงฆ์นี้ ท่านกล่าวสรรเสริญในกฏทันตสูตร ว่า มีผลานิสงส์ยิ่งกว่ามหายัญของพระเจ้ามหา วิชิตราชในอดีตนอกพุทธุปบาทกาลที่ทรงบำเพ็ญเป็นการใหญ่ บริจาคทานพัสด
บทความนี้กล่าวถึงอานิสงส์ของการทานในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในกฏทันตสูตรที่มีความสำคัญมากกว่าการบริจาคอื่นๆ เห็นได้ว่า การบริจาคธรรมทานเป็นสิ่งที่มีค่าที่สุดในการสนับสนุนและส่งเสริมพระพุทธศาสนา รวมถึงปรั
ความสำคัญของการดูแลผู้อื่นในชุมชน
39
ความสำคัญของการดูแลผู้อื่นในชุมชน
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ๓๙ อีกประการหนึ่ง ชนผู้นับเนื่องในหมู่เดียวกันประพฤติตามฉันที่เป็นพวกเดียวกัน ไม่คิดอา รัดเอาเปรียบ ต่างรักษาประโยชน์ของกัน ดังนี้ ได้ชื่อว่าประพฤติตนสม่ำเสมอ
เนื้อหานี้สอนให้เห็นถึงความสำคัญของการรักษาประโยชน์ของกันและกันในหมู่ชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในหลักธรรมของพระพุทธศาสนา ซึ่งระบุว่าเมื่อผู้คนใส่ใจดูแลผลประโยชน์ของผู้อื่น ประโยชน์ของตนเองก็จะมั่นคงและยั่งย
บทบาทและอิทธิพลของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
43
บทบาทและอิทธิพลของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ๔๓ แปลงแก้ไขพระราชกำหนดกฎหมายขนบธรรมเนียมที่ขัดแก่เสรีภาพ คือความเป็นโสด แก่ตนมา คน โดยลำดับกาล ข้อนี้จึงสันนิษฐานโดยนัยที่พระราชทานอภัยปลดปละอำนาจที่จะพึงใช้
เนื้อหาวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงพระราชกำหนดที่มีผลต่อเสรีภาพของประชาชน รวมถึงการเลิกทาสและความสำคัญของการมีสังกัดในสังคมไทย โดยเน้นให้ประชาชนได้สิทธิเสรีภาพมากขึ้น และความกรุณาของพระเจ้าแผ่นดินต่อประชาช
พระราชจรรยาของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า
91
พระราชจรรยาของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ได้ทรงทำพระพุทธกิจสำเร็จเป็นอันดี, สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ทรงตั้งอยู่ในพระคุณ ข้อนี้ จึงได้ทรงจัดการป้องกันและทำนุบำรุงพระราชอาณาจักรสำเร็จเป็นลำดับมา
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ได้ทรงทำพระพุทธกิจสำเร็จและป้องกันรักษาพระราชอาณาจักรด้วยการจัดสรรบุคคลที่เหมาะสมในการปฏิบัติงาน เพื่อให้การบริหารรัฐประสบความสำเร็จอย่างมั่นคง นอกจากนี้ยังมีก
การทำลายเวรและการคืนราชสมบัติ
96
การทำลายเวรและการคืนราชสมบัติ
ครั้งที่ ๓ (สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ๙๖ ต่อมาได้ส่งพระเถระทั้งหลายไป เพื่อประกาศพระศาสนาในปัจจันตประเทศเป็นหลาย ตำบล พระสิคควะมีกัตตุกัมยตาฉันทะเพียรไปเกลี้ยกล่อมโมคคัลลีบุตรมาณพมาบวได
เนื้อหาเกี่ยวกับการส่งพระเถระประกาศพระศาสนาและการฟื้นคืนราชสมบัติของทีฆาวุกุมาร พระมหาชนกได้ยกตัวอย่างอุทาหรณ์เพื่อสอนเคราะห์ว่าบุรุษผู้บัณฑิตควรมีความหวังในความสำเร็จ โดยไม่ควรเบื่อหน่าย พระชินสีห์ได
สมบัติของพระมหากษัตริย์
110
สมบัติของพระมหากษัตริย์
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณสมเด็จพระสังฆราช(กิตฺติโสภณมหาเถระ) ๑๑๓ ๔. อภัยสมบัติ ความถึงพร้อมด้วยความไม่มีภัย คือปราศจากอริราชศัตรู อันจะมีมาแต่ ภายนอก พระมหากษัตริย์ทรงประกอบพระราโชบายระงับปัจจามิตรเสียด้
เนื้อหาว่าด้วยสมบัติที่สำคัญของพระมหากษัตริย์ เช่น อภัยสมบัติ ทารสมบัติ และปุตตสมบัติ รวมถึงการอธิบายถึงเหตุและปัจจัยที่ส่งผลต่อการปกครองและความเป็นอยู่ของประชาชนใต้พระบารมี พร้อมทั้งคุณธรรมและเสน่ห์ท
พระรัตนตรัยและการปฏิบัติธรรม
128
พระรัตนตรัยและการปฏิบัติธรรม
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ยังไม่สมบูรณ์พร้อมให้สมบูรณ์ ១៧២ เพื่อทรงเพิ่มพูนส่วนที่ได้บำเพ็ญแล้วให้ภัยโยยิ่ง ทรงปฏิบัติทุกสิ่ง ทุกประการ โดยราชธรรม พระราชสิริสวัสดิ์พิพัฒนมงคลเ
เนื้อหานี้สรุปแนวคิดเกี่ยวกับพระรัตนตรัย ซึ่งประกอบไปด้วยพระพุทธเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์ โดยมุ่งเน้นถึงบทบาทของพระรัตนตรัยในการเป็นที่พึ่งพิงสำหรับผู้ปฏิบัติธรรม ทั้งทางร่างกายและจิตใจ ผู้ที่ยึดถือพระร
พระธรรมสอนคุณสมบัติแห่งสุขวัฑฒนธรรม
143
พระธรรมสอนคุณสมบัติแห่งสุขวัฑฒนธรรม
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก อิโต ปร์ ปวกขาม รุจจมาน หิ สุตฺวาน มหาราชาธิราชสุส ตโต สมฺปาทนตฺถาย สมมา วา ปกหนฺตสฺส ตปจฺจยา ชนินทสฺส ติ ติ วิเสสมงคล โยนิโส ปจจเวกฺขโต ภเวยย กตฺตุก
เนื้อหาวิเคราะห์และแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของสุขวัฑฒนธรรมและมงคลวิเสสตามแนวทางของพระพุทธศาสนา อธิบายถึงแนวทางการดำเนินชีวิตที่มีพระธรรมเป็นเกาะ เป็นที่พึ่งพิง ซึ่งนำมาซึ่งสุขและความเจริญในหลายด้าน ทั้